Paaseieren en Paashaas van chocolade: Een zoete geschiedenis

Hoewel Pasen op 20 en 21 april nog zo’n anderhalve maand op zich laat wachten, zijn deze feestdagen in menige bakkerij en patisserie al aan de orde van de dag. Want de voorbereidingen voor de chocolade-verkooppiek zijn in volle gang. Hoe is deze traditie eigenlijk ontstaan? Een duikje in de geschiedenis.

In veel landen over de wereld is Pasen meer dan een religieuze feestdag. Het is een tijd van gezelligheid, familie en chocolade. Vooral de chocoladepaaseieren en de chocoladepaashaas zijn onmiskenbare paassymbolen.

Eieren, de échte, verwijzen al eeuwenlang naar nieuw leven en vruchtbaarheid. In het vroege christendom werd het ei bovendien gezien als een symbool van de wederopstanding, waarbij het breken van de schaal stond voor het opkomen uit het graf.

Ei als zoete lekkernij

Het gebruik van eieren in specifiek de paasviering is in de middeleeuwen ontstaan. Het was verboden om eieren te eten tijdens de vastentijd, maar de kippen legden natuurlijk gewoon door. Daarom werden eieren vaak gekookt en bewaard om later met Pasen te worden gegeten. Al snel werd het versieren van eieren een populaire paasactiviteit.

De overgang van het ei naar chocolade kwam in de negentiende eeuw. In 1828 ontwikkelde de Nederlander Coenraad Van Houten een methode om cacao te verwerken, wat de productie van chocolade toegankelijker maakte. In 1875 begon het Britse bedrijf Fry & Sons met het maken van de eerste chocolade-eieren, die in het begin nog handgemaakt waren en later industrieel werden geproduceerd. Chocolade-eieren werden al snel een vast onderdeel van de paasvieringen, met merken zoals Cadbury die in de vroege twintigste eeuw hun versie van het chocolade-ei introduceerden.

De Duitse paashaas

De chocoladepaashaas heeft eveneens een rijke geschiedenis. Het haasje als paasfiguur is vermoedelijk afkomstig uit Duitsland, waar het als een symbool van vruchtbaarheid en het nieuwe leven in de lente werd gezien. De paashaas, die eieren verstopt voor kinderen om te vinden, werd rond de achttiende eeuw steeds populairder in Europa, met name in Duitsland en Zwitserland. De eerste gedocumenteerde verwijzing naar de paashaas komt uit 1682, toen de haas voor het eerst in paasverhalen werd genoemd.

Net als de chocolade-eieren werden ook de paashazen sinds de negentiende eeuw gemaakt van chocolade. De Duitse suikerbakker Johann Georg Wiegand wordt vaak genoemd als de bedenker van de eerste chocoladepaashaas in 1850. Het idee sloeg aan en al snel begonnen chocolatiers wereldwijd hun eigen versies te maken, van eenvoudige haasvormige chocolade tot meer ingewikkelde en decoratieve ontwerpen.

Wereldwijde tradities

Hoewel de tradities rond Pasen wereldwijd variëren, zijn chocoladepaaseieren en de paashaas in veel landen niet weg te denken. In Nederland en België worden chocolade paaseieren vaak in grote hoeveelheden verkocht, zowel in winkels als online, terwijl de paashaas vooral in Duitsland en de Verenigde Staten geliefd is.

In het Verenigd Koninkrijk is het gebruik van chocolade-eieren ook sterk verankerd in de cultuur, met als hoogtepunt de ‘Cadbury’s Creme Egg’, een iconisch product dat elk jaar rondom Pasen wordt gelanceerd. In de VS, waar de paasvieringen ook groot zijn, is de paashaas prominent aanwezig, waarbij chocoladehazen vaak de etalages van winkels sieren. In Australië zijn paaseieren vaak gemaakt van melkchocolade of zelfs witte chocolade, terwijl de paashaas in Australië minder traditioneel is dan in andere landen.

In sommige landen, zoals Griekenland, speelt chocolade minder een rol in de paasviering. Hier ligt de nadruk meer op traditionele lekkernijen zoals de zoete ‘tsoureki’ en het schilderen van hardgekookte eieren, maar ook in Griekenland wint de trend van chocoladepaaseieren langzaam terrein.

Verkoopcijfers wereldwijd

Maar hoeveel chocolade paaseieren worden er nu eigenlijk verkocht? Wereldwijd is de verkoop van chocolade rond Pasen enorm. Er wordt geschat dat er elk jaar meer dan 90 miljoen chocoladepaaseieren in het Verenigd Koninkrijk alleen al verkocht worden, met de grootste verkoopgolf in de weken vlak voor Pasen. In de Verenigde Staten wordt de verkoop van chocoladepaaseieren jaarlijks geschat op honderden miljoenen stuks. De meest verkochte eieren zijn gevuld met een romige vulling, hoewel ook de meer traditionele, niet-gevulde varianten populair blijven.

De markt voor paaschocolade is dus gigantisch. Wereldwijd wordt de totale omzet van chocoladeproducten rondom Pasen geschat op meer dan 8 miljard euro. Chocolatiers experimenteren steeds meer met nieuwe smaken en vormen, van karamel-eieren tot eieren gevuld met pralines, om de consument steeds weer iets nieuws te bieden.