Bijna de helft minder broodretouren

Jaarlijks meet de industriële bakkerijsector haar voedselverspilling. Uit de monitor van 2024 blijkt dat het aantal retouren flink is gedaald naar 4,4 procent ten opzichte van 8 procent in 2020.  Dat is 45 procent minder, een flinke winst.

Deze cijfers zijn gebaseerd op zelfrapportage van 22 bakkerijen voor brood en banket. Dit is ongeveer 80 procent van de markt voor brood en 74 procent voor gebak en banket. Door monitoring krijgen de NVB-leden een beeld waar de reststromen en verspilling ontstaan, zodat ze gericht kunnen werken aan reductie.

Verspilling in het productieproces

Hierbij wordt gekeken naar de verspilling in het productieproces, teveel deeg- en eindproduct of de retouren vanuit de retail. Dit wordt vastgelegd met een sectorspecifieke template, die samen met Wageningen University & Research (WUR) is ontwikkeld. De data worden vervolgens door de WUR geanalyseerd.

De monitor laat een positieve ontwikkeling zien: de halvering van de retourstromen van brood uit supermarkten komt in zicht dankzij initiatieven als ‘brood van gisteren’, verlengde houdbaarheid en verbeterde forecasting. Verder is positief dat uit de cijfers van het Nederlands Bakkerij Centrum blijkt dat na 5 jaar monitoring en het werken aan het verminderen van retourstromen dit geen invloed heeft op de omzet- en marktontwikkeling van brood.

Toine Timmermans, directeur Samen Tegen Voedselverspilling: ‘Brood is nog steeds één van de meest verspilde producten. Deze monitor laat zien waar de verliezen in het proces precies zitten en waar de sector aan moet werken. En dat loont. De retouren zijn nu al voor het vijfde jaar succesvol teruggebracht en zitten nu bijna op de helft.’

Deegverspilling

Deegverspilling tijdens het bakproces is licht gedaald; nu gaat 1,5 procent van het totaal aantal kilo’s deeg verloren. De broodverspilling in de bakkerij zelf is iets gestegen. De reststromen in de categorie banket zijn 4,5 procent en laten nog geen structurele daling zien. Daar is nog winst te behalen.

De sector focust zich bij het terugdringen van verliezen op:

– Nog betere afstemming met hun klanten op vraag en aanbod;

– Vermindering van deegverspilling in het proces en optimalisatie van de totale verliezen in de bakkerij;

– Optimaler productdesign om verliezen te verminderen, bijvoorbeeld door het verkleinen snij-afval.

NVB en VBZ samen

Voor het eerst sinds de start van de voedselverspillingsmonitoring zijn de leden van zowel de broodsector (Nederlandse Vereniging voor de Bakkerij) als de zoetwaren (Vereniging voor de Bakkerij- en Zoetwarenindustrie) samengebracht om kennis en ervaringen uit te wisselen. Omdat productieprocessen en producten van sommige leden van zowel VBZ als NVB sterk op elkaar lijken, was dit een unieke kans om van elkaar te leren en elkaar te inspireren. De inzichten, data en best practices die in de afgelopen jaren zijn verzameld, vormen een waardevolle basis voor uitwisseling en gezamenlijke verbetering.

Wim Kannegieter, directeur van de NVB: ‘We zijn blij met de grote groep deelnemers aan de monitor en de stabiele neergaande lijn in het aantal retouren vanuit de supermarkt. Het verdient waardering dat beide partijen erin geslaagd zijn om de brood retouren nog verder omlaag te brengen. Het is duidelijk dat verminderen van verliezen tijdens het productieproces een aandachtspunt blijft. We focussen er voor komend jaar op om de doelstelling van 2030, namelijk 50 procent reductie van de voedselverspilling, te gaan realiseren.’

Samen Tegen Voedselverspilling

De stichting Samen Tegen Voedselverspilling is een organisatie waarin alle belangrijke initiatieven en expertise voor een verspillingsvrij Nederland samenkomen. Bedrijven uit de hele keten, kennisinstellingen, overheden en maatschappelijke organisaties werken samen aan het Sustainable Development Goal 12.3 van de Verenigde Naties om voedselverliezen en -verspilling met de helft te verminderen in 2030 ten opzichte van 2015. Dragende organisaties van de stichting zijn het ministerie van LVVN, Provincie Noord-Brabant, het Voedingscentrum, Wageningen University & Research en Gemeente Meierijstad.

De Nederlandse Vereniging voor de Bakkerij (NVB) is in 1969 opgericht (als opvolger van de Nederlandse Vereniging voor Industriële Bakkerij). Ze behartigt de belangen van de bakkerijbranche in het algemeen en van middelgrote en grote brood- en banketbakkerij-ondernemingen in Nederland in het bijzonder. Dit doet de vereniging door bij te dragen aan de kennis over brood en banket, onderzoek te stimuleren en een platform te bieden voor kennisuitwisseling.

De WUR-rapportage is te downloaden op research.wur.nl/en/publications/monitor-voedselverspilling-wat-zijn-de-verliezen-en-verspilling-i