Slagroom: Van rijkeluisproduct tot onderwerp van slapstick

Slagroom is een onmisbaar ingrediënt in de bakkerijwereld en dat is niet zo gek. De Nederlandse consument is er namelijk dol op. Van verfijnde patisserie tot klassieke Nederlandse taarten, slagroom voegt niet alleen een romige en luchtige textuur toe, maar ook een gevoel van luxe en ambachtelijkheid.

De slagroom zoals we die vandaag kennen, heeft een lange geschiedenis. De eerste vermeldingen van iets dat vergelijkbaar is met slagroom dateren uit de zestiende eeuw. Franse en Italiaanse chefs experimenteerden met het opkloppen van room om een lichtere textuur te krijgen. In Frankrijk werd het bekend als ‘crème fouettée’ en in Italië als ‘neve di latte’ (melksneeuw).

In de zeventiende eeuw begon men suiker toe te voegen aan slagroom, waardoor het een populaire begeleider werd voor desserts. Het was echter een luxeproduct, omdat melkproductie en koeling nog niet zo geavanceerd waren als nu. Pas met de industrialisatie en de komst van koeling in de negentiende en twintigste eeuw werd slagroom toegankelijk voor een breder publiek en kon het op grotere schaal in de bakkerijsector worden toegepast.

Veelzijdig ingrediënt

Voor bakkers werd slagroom een veelzijdig ingrediënt dat in talloze toepassingen een belangrijke rol ging spelen. Het werd onmisbaar in patisserie en gebak. Slagroom wordt tot op de dag van vandaag gebruikt als vulling en decoratie in klassiekers zoals de Zwitserse rol, de Franse Saint-Honoré-taart en de Nederlandse slagroomtaart. Ook voor taartafwerking werd slagroom sinds de industrialisatie een geliefd product en banketbakkersroom en mousses raakten in zwang.

Hoewel slagroom overal ter wereld wordt gebruikt, heeft elk land zijn eigen voorkeuren en bereidingswijzen. In Frankrijk staat slagroom bekend als ‘crème chantilly’, vaak gezoet met suiker en op smaak gebracht met vanille. Het is onmisbaar in Franse patisserie. Italianen gebruiken slagroom vaak in desserts zoals tiramisu en panna cotta. Daarnaast wordt het verwerkt in zabaglione, een luchtig dessert op basis van eidooiers en room.

Uit Duitsland en Oostenrijk kennen we de Schwarzwälder Kirschtorte, waarbij de combinatie van kersen, chocolade en slagroom de basis vormt. In bijvoorbeeld Japan is slagroom vaak wat minder zoet en lichter van structuur, wat een subtiele smaak oplevert. Het wordt daar vaak gecombineerd met fruit in shortcakes. Ook in Nederland is slagroom uiteraard niet weg te denken uit de banketbakkerij, met onze geliefde slagroomtaarten, tompouces en de iconische Bossche bol.

Heavy whipping cream

Slagroom in de VS is over het algemeen zoeter dan in veel Europese landen. Dit komt doordat er vaak meer suiker aan wordt toegevoegd, vooral in de kant-en-klare varianten zoals whipped cream uit spuitbussen en de heavy whipping cream die in desserts wordt gebruikt. Daarnaast bevat Amerikaanse slagroom soms extra stabilisatoren zoals carrageen of gemodificeerd zetmeel, wat de textuur beïnvloedt en ervoor zorgt dat de room langer stevig blijft.

Met de toenemende vraag naar alternatieven voor zuivel, hebben ambachtelijke bakkers steeds meer opties. Kokosroom is wereldwijd in opkomst en een populair plantaardig alternatief dat, net als gewone slagroom, kan worden opgeklopt. Andere opties zoals sojaslagroom en amandelslagroom bieden mogelijkheden voor veganistische en lactosevrije producten.

Slapstick-slagroom

Slagroom is trouwens niet alleen populair onder bakkers en hun klanten, ook filmmakers zijn er altijd dol op geweest. De eerste keer dat iemand op het witte doek een tegenspeler een slagroomtaart in het gezicht wreef, was in vroege filmkomedies van de stomme filmperiode (begin twintigste eeuw). Het was een klassiek slapstick-element dat vooral populair werd in Hollywood.

De eerste gedocumenteerde slagroomtaart-gooi-scène was in de film Mr. Flip (1909), waarin een vervelende man een taart in zijn gezicht krijgt. Maar het fenomeen werd pas écht beroemd door de slapstickfilms van legendarische komieken zoals Charlie Chaplin, Laurel & Hardy, en The Three Stooges. In die films werden taarten gebruikt als humoristisch wapen in chaotische scènes. De beroemde filmscenes maakten slagroom alleen maar populairder. Gelukkig vooral om gewoon op te eten.

Foto’s: PxHere